Nieuwsbrief november

In de vorige aflevering van deze nieuwsbrief voorspelden we dat de maand oktober in het teken zou staan van migratie, onder andere omdat de beleidsverklaring van premier Yves Leterme een hoofdstuk migratie zou bevatten. Niet onbegrijpelijk stond die beleidsverklaring uiteindelijk in het teken van de financiële crisis en de verschillende reddingsoperaties die de regering op dat moment ondernam, waardoor het hoofdstuk migratie op de achtergrond was verdwenen.
Aan de vooravond van de beleidsverklaring was weliswaar nog een beetje tijd gevonden om de discussie over het migratiebeleid aan te snijden, maar dat leidde tot niets: in de beleidsverklaring werd nauwelijks over migratie, laat staan de veelbeloofde geïntegreerde aanpak, gerept. Tegenover de 'humanitaire' eisen van de Waalse christen-democraten (cdH) en socialisten (PS), onder andere hun pleidooi voor een soepele regularisatie, bleven de liberale partijen (VLD en MR) vasthouden aan het idee dat vooral economische migratie in het belang van het gastland gestimuleerd moet worden - hoogopgeleiden aantrekken, mensen naar België halen om knelpuntberoepen in te vullen, ... Toen de liberale partijen het gehele arbeidsmarktbeleid aan migratie wouden koppelen, weigerden de andere Franstalige partijen verder te onderhandelen.
Geen twee dagen later schreef minister van migratie Annemie Turtelboom (VLD) een opiniestuk in de Standaard om mee te delen dat de Franstalige partijen op die manier een achterhoedegevecht hadden geleverd. Op de Europese top, daags na Yves Letermes beleidsverklaring, keurden de Europese regeringsleiders namelijk een beleid goed dat geheel in de lijn van de liberale eisen ligt. Zoals aangekondigd (zie de vorige nieuwsbrief) wordt het makkelijker om migranten kortlopende verblijfsvergunningen te geven in functie van de Europese arbeidsmarkt. Dat betekent dat het verblijf van migranten meer afhankelijk wordt van hun economisch nut dan van de bovengenoemde 'humanitaire' criteria.
Sinds het voorlezen van de beleidsverklaring en deze Europese top is pijnlijk gebleken dat migranten bij de eerste slachtoffers van de financiële crisis zijn. In de voorbije maanden zijn 6000 uitzendkrachten afgedankt - migranten zijn traditioneel zeer sterk vertegenwoordigd in de uitzendsector. Blijkt bovendien dat, nu de economische motor begint te sputteren, ook hoogopgeleide migranten in de klappen delen: in de afgelopen periode van hoogconjunctuur werden migranten als laatsten aangenomen, waardoor ze nu makkelijk als eersten worden afgedankt (zie hier en hier).
Deze trends vragen om een beleid dat de economische problemen van migranten aanpakt. Alleen lijkt minister Turtelboom zich tot nu toe te verbergen achter een Europees beleid dat de belangen van de migranten ondergeschikt maakt aan de economische belangen van de lidstaten.